5. Zaparz sobie kawę na sto sposobów

Wybór pierwszy: W ziarenkach czy zmielona?

Aby doświadczyć maksymalnych doznań smakowych, warto kupić kawę ziarnistą. Kawę należy zmielić bezpośrednio przed zaparzeniem. Podczas mielenia w ziarnach otwierają się komórki uwalniając oleje eteryczne i aromat. Po zmieleniu, zapach i smak kawy powoli zanika.

W czym ją mielić

Jeżeli marzysz o dobrej kawie, zaopatrz się w młynek. Wybór jest ogromny – na rynku dostępne są młynki ręczne, elektryczne, z regulacją grubości mielenia, z żarnami lub łopatkowe.

• Młynek ręczny – mielenie kawy jest wspaniałym rytuałem. Ziarenka się nie przepalają, a z drugiej strony ręczne mielenie wymaga odrobiny sprawności fizycznej i cierpliwości. 
• Elektryczny młynek łopatkowy—mieli szybko, jednak mielone ziarenka wirując rozgrzewają się i tracą na jakości (przepalają się). Młynki te działają na zasadzie miksera – na dnie wiruje nóż, który na skutek wysokich obrotów rozbija ziarenka. W tego typu urządzeniach nie można regulować grubości mielenia.
• Elektryczny młynek z żarnami – najlepszy wybór. Jeżli masz wybór, to zdecyduj się na młynek wolnoobrotowy, aby kawa się nie przepalała, wyposażony w żarna o długiej żywotności, czyli ceramiczne. Umożliwia regulację grubości mielenia.

Jak ją zmielić

Drobno zmielone, ciemne, błyszczące, długo palone ziarenka kawy zapewniają mocniejsze głębsze smakowe doznania z typową goryczką na końcu.

Grubo zmielone, dojrzałe, jasne ziarenka kierunkują smak w stronę delikatnej, lekko kwaśnej tonacji.

Wybierz sposób, w jaki przygotujesz sobie kawę oraz stopień jej zmielenia:

• Bardzo grubo zmielona kawa – strukturą przypomina grubą morską sól; nadaje się np. do parzenia w french press, w nim może być ekstrahowana przez dłuższy czas.
• Grubo zmielona kawa – konsystencją przypomina gruboziarnisty piasek; tak należy mielić kawę zaparzaną w ekspresach przelewowych (także w dipperze i chemex’ie, w których czasami warto użyć kawy zmielonej na średnio-grubo).
• Kawa średnio zmielona – grubością przypomina zwykły piasek; idealna do parzenia kawy w kawiarce lub zwykłym urządzeniu do espresso. Średnio zmielonej kawy można używać do parzenia w syfonach (siphon).
• Drobno zmielona kawa – strukturą odpowiada soli kuchennej; do parzenia w ekspresach ciśnieniowych, aeropress’ach lub klasycznie po turecku.
• Kawa zmielona bardzo drobno – wygląda jak puder; idealna do parzenia w dżezwie. Jeżeli kupisz w sklepie kawę mieloną, bo nie masz możliwości jej zmielenia, przechowuj ją w metalowym opakowaniu (puszcze) bez dostępu powietrza, w chłodnym i suchym otoczeniu.

Wybór drugi: Arabika, czy Robusta?

Większość kawy na świecie pochodzi z nasion odmiany arabika lub robusta. Arabika jest lepszej jakości, ma delikatniejszy smak i prawie o połowę mniej kofeiny niż robusta. W przeciwieństwie do niej robusta ma większą zawartość kofeiny, która nadaje jej wyraźnie gorzkawy posmak. Jakościowo, większość odmian robusty jest na niższym poziomie niż arabika. Można też jednak spotkać naprawdę wyśmienitą robustę, która zawiera dużą ilość antyoksydantów. Taką kawę można znaleźć na wybranych plantacjach. Najlepsze jakościowe robusty często pochodzą z Indii.

Wybór trzeci: French press, dżezwa, kawiarka, ekspres do kawy, turka, espresso?

Znowu masz do wyboru kilka możliwości. Wybór jest zależny od osobistych preferencji, czasu, który masz zamiar poświęcić na parzenie kawy oraz zawartości portfela. Zalecamy jednak zawsze przygotowywanie świeżej kawy. Do zaparzenia zwykłej filiżanki o pojemności 20 cl należy użyć 1-15 g kawy, czyli dwie pełne łyżeczki. Nie mniej ważną role spełnia woda. Zawartość minerałów, wartość pH i jej czystość mają ogromny wpływ na niezapomniane doznania smakowe. Ogólnie do zaparzania kawy najlepiej nadaje się średnio twarda woda, jednak niektóre nowoczesne ekspresy do kawy posiadają instalację zmiękczającą wodę, np. do przygotowania espresso. Woda w trakcie zaparzania powinna mieć temperaturę 95 °C. W przypadku kawy po turecku lub arabsku, mieszaninę kawy z wodą należy zagotować. Gotową kawę podajemy w podgrzanych filiżankach z porcelany, szkła czy innych materiałów utrzymujących ciepło, natychmiast po zaparzeniu. Kawy nie powinno się ponownie podgrzewać. Razem z kawą można serwować ciepłe mleko lub śmietaną, biały i brązowy cukier, słodzik oraz szklankę źródlanej wody.

Kawa filtrowana.

Kawę można dobrze i łatwo zaparzyć w tak zwanym French press. Niedrogie i przyjazne dla użytkownika urządzenie działa w sposób naprawdę prosty. Kawa powinna być grubo zmielona. Należy ją umieścić w szklanym pojemniku, zalać gorącą wodą (93 ºC) i pozwolić kawie uwalniać swoje ekstrakty. Po około 4 minutach załóż na pojemnik sitko i wciśnij do środka. Gotowe!

Prawdziwa kawa po turecku.

Również parzenie kawy w tradycyjnej dżezwie nie jest trudne. Wsyp do tygielka 7 gramów bardzo drobno zmielonej kawy, zalej 100 mililitrami zimnej wody, wymieszaj i zagotuj. Gdy napój się spieni, odstaw dżezwę i poczekaj do opadnięcia pianki. Powtórz proces trzykrotnie. Jeżeli kawa ma być słodka, to jeszcze przed spienieniem dodaj łyżeczkę cukru.

Kawa moka.

Jesteś posiadaczem kawiarki, nie zastanawiaj się, użyj jej! Świeżo zmieloną kawę średniej grubości wsyp do filtra znajdującego się w środkowej części kawiarki. Dolny element napełnij wodą i skręć ze sobą obie części. Podgrzewaj kawiarkę na średnim ogniu do momentu, aż pod pokrywką zacznie pojawiać się piękny, klarowny napój. Uważaj, żeby nie przegrzać kawy i za długo jej nie gotować. Cały proces powinien trwać tylko kilka minut a wynikiem jest doskonała, mocna i aromatyczna kawa bez osadu. 

Espresso.

Do zaparzania tego specjału należy użyć kolbowego ekspresu do kawy. Kolbę z sitkiem wypełnij odpowiednią ilością kawy, załóż do urządzenia i uruchom ekspres. Gorąca woda, a w zasadzie para, przeciska się przez kawę pod ciśnieniem 9 atmosfer zaparzając doskonałe espresso, które można pić bez dodatków lub użyć do przygotowania wielu innych łagodniejszych odmian.

 Tak się to robi:

• Espresso – mała filiżanka mocnej kawy parzonej w ekspresie ciśnieniowym wtłaczającym gorącą wodę w porcję kawy. Najlepsze espresso powstaje w klasycznych, ręcznych ekspresach kolbowych, które potrafią wytworzyć gęstą piankę na powierzchni kawy.
• Cappuccino – dobre cappuccino opiera się na dobrym mleku, które można doskonale spienić przy pomocy gorącej pary. Do filiżanki z espresso dodajemy taka samą ilość ciepłego i spienionego mleka. W wielu kawiarniach do ozdabiania cappuccino używa się cynamonu, kakao lub czekolady, ewentualnie bitej śmietany. Z pierwotną recepturą na cappuccino nie ma to jednak nic wspólnego.
• Macchiato – sposób przygotowania podobny jak w przypadku cappuccino z tym, że używa się tylko espersso i spienionego mleka.
• Latte – przygotowując ten napój miesza się ze sobą jedną część kawy i trzy części ciepłego mleka.
• Kawa algierska – tak parzoną kawę ozdabiamy bitą śmietaną i polewamy kremem jajecznym, który powoli ścieka na dno szklanki.
• Kawa po irlandzku – do kawy dodajemy cukier trzcinowy i irlandzką whisky, ostry smak łagodzimy śmietaną, którą powoli wlewamy na zakończenie.
• Americano – jedna część espresso i dwie części wody. Americano to kawa, którą możesz bez problemu pić w większej ilości.
• Frape (kawa mrożona) – orzeźwiająca kawa na gorącą porę roku. Szejker wypełniamy kawą rozpuszczalną, cukrem i mlekiem. Potrząsając nim, wszystko dokładnie mieszamy. Można ozdobić bitą śmietaną.

Wybór czwarty: Smakuje, czy nie smakuje?

Kawę oceniamy wszystkimi zmysłami. Pianka musi być spójna w kolorze orzechowym. Bardzo ciemna pianka świadczy o przepaleniu kawy. Weź pod uwagę pierwsze wrażenie – masz ochotę napić się jej jeszcze raz lub już raczej nie? Dobra jakościowo i smaczna kawa jest harmonijna, o równym stopniu gorzkości i kwaśności. Do takiej kawy chętnie będziesz wracać.

Następny rozdiał

1. Jak rozpoznać, czy kawa jest dobrej, czy złej jakości?
2. 9x tak dla świeżej kawy.
3. Kawa powinna być gorąca jak piekło, czarna jak diabeł i słodka jak miłość.
4. Jeśli masz wybór, dlaczego nie wybrać tego, co najlepsze?
5. Zaparz sobie kawę na sto sposobów.
6. Bądź dla niej miły – chroń ją przed światłem, ciepłem i wilgocią.
7. Trzynaście powodów, dla których warto z nami zostać.